Met een draagdoek of ergonomische drager kun je je kindje op je buik, op je heup of op je rug dragen. Maar wanneer kies je nu voor welke positie en wat zijn de voor- en nadelen van elke positie?
Bij elke positie geldt: je draagt verticaal, op volwassene hoogte. Dat is niet alleen ontzettend interessant voor je kindje, maar ook heel erg leerzaam. Ze leren van alles – óók als ze slapen! – van sociale interactie en omgangsvormen tot aan hoe de bezigheden van alledag eruit zien. Dit leren gaat vanuit de veiligheid van de drager (mamma, pappa, opa, oma, etc.) en je kindje kan zich afzonderen indien nodig. Hierdoor voorkom je overprikkeling.
Overprikkeling krijg je op het moment dat ‘de emmer vol zit’ en je er toch nog meer bij stopt. Het is letterlijk het overstimuleren van het zenuwstelsel. Ken je zelf die dagen dat je ont-zet-tend druk bent geweest en dan nog naar een feestje ‘moet’? Er is harde muziek, er zijn veel mensen, veel geluiden, veel lichten, veel indrukken: je hoofd tolt ervan en eigenlijk wil je het liefst óf onder de dekens kruipen óf je nestelen in een hoekje van de bank. Tijd voor jezelf. Even opladen. Dat doet je kindje door in je weg te kruipen en eventueel in slaap te vallen.
Op het moment dat je je kindje met het gezicht naar voren draagt of bijvoorbeeld in een kinderwagen zet met het gezicht naar voren, heeft je kindje geen controle meer over het aantal prikkels dat binnenkomt. En dat zijn er nog al wat op een doordeweekse dag in de stad! Al die mensen die langslopen (interessant trouwens, die benen…), al die gezichten waar je oogcontact mee zoekt, maar die je blik niet beantwoorden.
Zelf kun je veel moeilijker signaleren of je kindje signalen geeft van moeheid. Met als gevolg dat de kans bestaat dat je kindje overprikkeld raakt en het thuis op een brullen zet bijvoorbeeld of dat het in een onrustige slaap belandt in diezelfde kinderwagen.
Kindje op je buik dragen
Al vanaf dag 1 na de geboorte van je baby kun je beginnen met het op je buik dragen in een ergonomische drager of draagdoek. Let er bij de ergonomische drager trouwens wel op dat deze goed aansluit en je baby voldoende steun geeft. De buik is een heel natuurlijke plek voor je baby. Eerst leefde de baby tijdens je zwangerschap negen maanden ín je buik en je mag rustig stellen dat de 9 maanden daarna je baby óp je buik leeft.
Bij apen – en aan die soort zijn we toch het meest verwant – leeft de apenbaby de eerste tijd op de buik van de moeder. Het gebruikt de grijpreflexen om zich vast te houden aan de moeder en het vijfde steunpunt is de tepel. Zoals je wellicht al eens eerder gelezen hebt, heeft ook je kindje grijpreflexen. Het grijpt zich maar al te graag aan je vast, maar doordat onze energie nodig is voor de ontwikkeling van onze hersenen, blijft de ontwikkeling van de grijpreflexen achter. Dit in tegenstelling tot onze verwanten, de apen, die wel een mooie grijpreflex verder ontwikkelen. Gelukkig hebben wij een draagdoek.
De voordelen van het dragen op je buik zijn dat je in de allereerste plaats natuurlijk heerlijk zicht hebt op je kindje. Je kan het goed in de gaten houden en zo beter leren kennen. Alle kreuntjes en smakjes kun je volgen en het duurt niet lang voordat je door hebt wat ieder afzonderlijk geluidje betekent. Je draagt je baby ongeveer op borsthoogte, zodat je een kusje op het hoofdje kunt geven. Dit is overigens een richtlijn en uiteraard afhankelijk van je bouw.
Zodra je kindje en jij elkaar aanraken, start de aanmaak van oxytocine. Dit wordt nog verder versterkt als jullie met jullie blote huid tegen elkaar aankomen, bijvoorbeeld met een wangetje tegen jouw borst. Oxytocine is goed voor de hechting tussen jou en je kindje. Oxytocine kun je ook waarnemen (voelen). Je merkt dit doordat je het liefst de hele dag aan je kindje snuft of ruikt en dat je het steeds kusjes wil geven. Het zorgt ook voor die gelukzalige grijns op je gezicht.
Het nadeel van het dragen van je kindje op je buik is dat het geen garantie is dat je alle werkzaamheden in en om je huis weer kunt oppakken: tijdens het koken of strijken wordt het dragen van je kindje op je buik namelijk afgeraden. Je kan het risico niet lopen dat je kindje de beentjes zou verbranden door opspattend vet of water.
Een ander mogelijk nadeel is dat het met een kilo of 10, of een x aantal centimeters, gewoon wat onpraktisch wordt. Als je de natuur volgt zal dat ook het moment zijn dat jij en je kindje behoefte krijgen aan het dragen op de rug.
Dragen op je heup
Je kindje dragen op je heup is als een slot en sleutel voor elkaar gemaakt. Een vrouw heeft een breed bekken, zodat ze haar kind op haar heup kan zetten. Een baby heeft kromme onderbenen en daarmee klemt het precies om het lijf van de moeder heen.
Een voordeel van het dragen op je heup is dat nieuwsgierige kindjes de wereld veilig kunnen ontdekken. Als het ze teveel wordt, kunnen ze lekker in je wegkruipen en zich afzonderen. Bovendien kunnen ze zowel voor als achter zich kijken: dat is pas echt interessant!
Een ander voordeel, en dat geldt met name voor kindjes met een lage spierspanning, is dat door het dragen op de heup de spierspanning in het lijfje van je kindje toeneemt. Hierdoor leert het zich beter ‘bij elkaar houden’ en daarmee kan ergonomisch dragen ook een hele mooie aanvulling zijn op een al bestaande behandeling bij de specialist (bijvoorbeeld fysiotherapeut).
Het nadeel van het dragen op je heup is dat je asymmetrisch draagt. Bij bekende klachten in je nek, schouders, rug of bekken, is het asymmetrisch dragen misschien net een te grote belasting. Het is erg belangrijk dat je goed strak knoopt: daarmee wordt je houding namelijk gecorrigeerd.
Een ander nadeel is dat je bij sommige manieren van knopen wordt belemmerd met je arm. Deze kun je moeizaam omhoog brengen door de spanning van de doek en daardoor ervaar je niet de bewegingsvrijheid die het ergonomisch dragen van je kindje eigenlijk met zich mee zou moeten brengen.
Het kindje op je rug dragen
Zo ergens tussen de 6 en de 12 maanden komt het moment dat je kindje en jij beiden aanvoelen dat het tijd wordt voor verplaatsing van de buik of de heup naar de rug. Dit is een heel natuurlijk proces, wat ook weer bij onze verwanten de apen plaatsvindt. Daar gebeurt het onder andere omdat de babyaap te zwaar wordt voor de borstharen van mamma en dit haar zeer doet.
De voordelen van het dragen op je rug zijn eindeloos: je kan hier al heel vroeg mee beginnen als je bijvoorbeeld eerder genoemde huishoudelijke taken als koken en strijken wil uitvoeren. Doe wat goed voelt en schakel hulp in van een draagconsulent als je het niet aandurft om het te ontdekken in je eentje: daar zijn ze voor!
Het dragen op je rug voelt een stuk lichter. Je kan dit dan ook moeiteloos doen totdat je kindje een heuse kleuter is, want ook die krijgen nog wel eens moeë beentjes en willen dan het liefst bij je hangen. Je begint met een enkellaagse rugknoop en zodra je meer stevigheid wenst kun je variëren met een meerlaagse rugknoop. Je kan wisselen van materiaal of dikte van de draagdoek en ergonomische dragers zijn vaak ook te krijgen in speciale peuter- of kleuterversies.
Het grootste voordeel van het dragen op je rug: je hebt écht je handen vrij!
Een nadeel van het dragen op je rug kan ontstaan wanneer je al in de eerste levensweken van je baby begint met dragen op je rug: het is moeilijker om de signalen van je kindje te herkennen en daardoor krijg je soms miscommunicatie.
Een ander nadeel is meer van praktische aard: hoe krijg je je kindje veilig en alleen (!) op je rug? Het enige juiste antwoord: oefenen, oefenen en nog eens oefenen en krijg vertrouwen in jezelf. Laat je altijd informeren door een draagconsulent bij jou uit de buurt: ze helpen je graag.
Heel veel draagplezier!
Trees Blom
Draagconsulent – Achterhoek, de Liemers en Arnhem e.o.