‘’Kan hij er niet uitgehaald worden? Hij doet echt heel erg pijn, ik kan niet eens meer zitten.’’ Een vraag die regelmatig aan ons gesteld wordt in de praktijk. Want oei, wat kan dat kleine botje pijn doen!
Goed om te weten is dat je stuitje onderdeel is van je bekken. Het is het allerlaatste botje van je wervelkolom, onderaan je heiligbeen. Tussen het stuitje en het heiligbeen zit een gewricht. Je stuitje kan dus bewegen. Als je je bekkenbodem aanspant, trek je je stuitje naar voren. Je bekkenbodem zit namelijk voor een deel aan je stuitje vast. Bij dieren kan je dit goed zien, want zij hebben een staart aan hun stuit vast zitten. Zie je een hond met zijn staart tussen de benen? Dan weet je nu dus dat hij zijn bekkenbodem aanspant. Wij hebben geen staart, maar wel een stuitje of ook wel het staartbeen genoemd. Dus ook onze bekkenbodem kan er flink aan trekken, soms zonder dat we dat in de gaten hebben. Je voelt dan wel de pijnlijk stuit, maar wat je bekkenbodem doet, dat weet je eigenlijk niet.
Je stuitje kan flink pijn doen nadat je er op gevallen bent, maar stuitpijn kan ook komen door een bevalling. Sommige vrouwen voelen zelfs een knapje als ze aan het bevallen zijn: het stuitje is dan uit de kom geweest waardoor de banden die daar zitten en het kapsel van het gewrichtje pijnlijk zijn. Wij vergelijken dat altijd met een verstuikte enkel. Dat doet ook pijn. Je gaat dan verkrampt lopen, doet er een steunverbandje om en legt je been hoger. Bij stuitpijn verkrampen de spieren van je bekkenbodem wat de pijn erger maakt. Want een verkrampte aangespannen spier blijft maar trekken aan je stuitje. Pijnlijk hoor! Ook kan je stuitje scheef zijn gaan staan. Gelukkig kunnen de spieren die om je stuitje heen zitten behandeld worden door een bekkenfysiotherapeut.
De bekkenfysiotherapeut kan je geschikte oefeningen aanleren en je stuitje weer recht zetten. Er is ook vernieuwde apparatuur waarmee je de banden en het kapsel kunt behandelen.
Tip: de NIMOC-methode
De NIMOC-methode is een gespecialiseerde behandeltechniek bij stuitpijn. Vraag hiernaar als je een afspraak maakt bij een bekkenfysiotherapeut. In mijn team zijn bijvoorbeeld mijn 2 collega’s Ellen en Marjolein hierin gespecialiseerd. Bij de NIMOC-methode wordt het stuitje uitwendig behandeld in zit. Wij noemen dat een mobilisatie techniek. Deze techniek is bijna nooit pijnlijk en zorgt ervoor dat de spieren rondom je stuitje beter gaan ontspannen en je stuitje weer recht komt te staan.
Wat kan je zelf doen aan stuitpijn?
Hoe meer je verkeerd zit, hoe meer druk op je stuitje. Hoe meer druk op je stuitje, hoe slechter het herstel. Zorg er dus voor dat wanneer je zit, je goed rechtop en op 2 billen zit zonder dat je pijn voelt. Ga niet op 1 bil zitten, scheef zitten of op een ring zitten want zo span je steeds automatisch je bekkenbodem aan. Er zijn speciale stuitkussens waar je ontspannen op kan zitten: voor je stuitje is namelijk een uitsparing gemaakt. Super handig, want zo kun je tijdens het zitten ook je bekkenbodem goed ontspannen. Zitten op een fitnessbal kan ook erg prettig zijn. Wist je trouwens dat er een speciaal zadel voor op je fiets is waarbij je stuitje vrij is van druk? Een aanrader!
Ga regelmatig 15 minuten liggen, want dan haal je goed de druk van je stuitje af. Sommige dingen die je zittend gewend bent te doen, kan je tijdelijk liggend doen zoals Netflix kijken of je baby voeden. En neem de tijd voor je herstel. Een verstuiking van je stuitje is niet zomaar over en kan maanden duren. Stuitpijn is een hardnekkig probleem. Mede omdat we veel zittend door het leven gaan, maar ook omdat de bekkenbodem er vaak onbewust automatische aan blijft trekken omdat we verkeerde houdingen aannemen. Eerst alleen een gespannen bekkenbodem in zit, maar later ook bij staan en lopen. Zo krijgt je steeds vaker en steeds meer pijn, ook bij een stuitje dat recht gezet is.
Ontspannen zitten, hoe doe je dat?
Ga maar eens zitten op een stoel. Gewoon rechtop zitten en voel dan eens wat je spieren doen. Voel je spanning in je buikspieren? Of in je bilspieren? Probeer dan eens alles los te laten. Alsof je ‘indaalt’ in de stoel. Je knieën horen losjes wat naar buiten te wijzen, en je buik en bilspieren mogen echt ontspannen zijn, als een pudding. Als je goed ontspant, merk je ook dat je ademhaling naar je buik gaat.
Stuitpijn kan natuurlijk ook tijdens je zwangerschap voorkomen. Bovenstaande tips kun je gerust toepassen. Bespreek je klachten ook zeker met je verloskundige, want er zijn bijvoorbeeld wetenschappelijke studies geweest die aangeven dat een bevalling in zijlig minder belastend voor je stuit zou zijn. Je verloskundige kan jou zeker verder helpen met de voor jou beste houding.
Belangrijk om te onthouden: als stuitpijn niet beter wordt door bekkenfysiotherapeutische behandeling, dan word je door ons doorverwezen naar je huisarts om andere behandelmogelijkheden te bespreken want die zijn er. Blijft er dus niet mee rondlopen!
