Kolven → Kraamverzorgende vertelt

Het is vandaag dag 2 bij de familie van Loon. Gisteren is Sarah bevallen van haar tweede zoontje; Sil. Hij is met een gewicht van 2560 gram geboren, dus maar een klein mannetje. Sarah en Daan hebben samen ook al een zoontje Sem van 2,5 jaar.

Als ik binnenkom om 8 uur ‘s ochtends zie ik Sarah al druk bezig met Sil. Ze is al bijna een uur bezig om hem proberen aan te leggen aan de borst. Sil is nauwelijks in beweging te krijgen en vindt het wel heerlijk zo tegen z’n mama aan te liggen. Af en toe sabbelt hij wat aan de borst maar echt actief drinken doet hij nog niet. Vandaag is het belangrijk dat hij wat voeding binnen gaat krijgen. ”De eerste 24 uur hebben baby’s voldoende voedingsstoffen van hun moeder bij zich waardoor het niet erg is als Sil weinig of niet drinkt,” leg ik Sarah uit.

Het lijkt er op dat Sil nog niet de kracht en energie heeft om zelf goed te kunnen drinken. Ik vertel Sarah en Daan dat dit helemaal niet erg is. Geen twee baby’s zijn hetzelfde; sommige drinken heel vlug, andere langzaam. Sommige baby’s drinken heel vaak, andere nemen wat langere pauzes tussen de voedingen. Het is volkomen normaal als het voeden de eerste dagen niet zo vlot gaat. Sarah en Daan zijn blij om dit te horen en het stelt hun wat gerust. We gaan het nu gewoon wat anders aanpakken, vertel ik.

We gaan een borstkolf huren

Samen met Sarah overleg ik om een borstkolf te gaan huren om de borstvoeding goed op gang te laten komen. Normaal gesproken is dit niet nodig omdat wanneer je de baby vaak aanlegt en hij goed drinkt de melkproductie vanzelf toeneemt. Door te kolven help je de borstvoeding op gang. Daan wordt direct op pad gestuurd naar de Thuiszorgwinkel en is binnen een uurtje weer terug met de kolf, zodat wij gelijk aan de slag kunnen gaan. Sarah heeft toen ze weer aan het werk ging na de geboorte van Sem ook gekolfd dus het is niet meer helemaal nieuw voor haar.

We leggen Sil bij Sarah neer voordat ze begint met kolven, dit kan een prikkel geven zodat de melk makkelijker op gang komt. De melk begint nog niet gelijk te stromen dus we masseren eerst nog een keer goed haar borsten en maken ze warm met een hotpack. Het duurt een paar minuten voordat de melk begint te stromen. Er komen slechts een paar druppeltjes voeding en hierna kwam er niets meer. Daarom stoppen we met kolven. Ik zie Sarah teleurgesteld kijken, maar vertel haar dat dit heel normaal is en ik met dit resultaat al heel blij ben. “Deze eerste druppels worden ook wel colostrum genoemd” vertel ik “en bevatten heel veel afweerstoffen voor Sil”. “Deze eerste druppels borstvoeding hebben juist een grote waarde voor hem”. Sarah glundert en is toch wel een beetje trots op zichzelf.

We besluiten om Sil deze eerste melk gelijk te geven via een theelepeltje. Dit is in het begin het makkelijkst. Als het straks meer wordt gaan we het in een cupje(klein maatbekertje) geven als Sil nog niet actief genoeg aan de borst wilt drinken, leg ik uit. Daan geeft Sil de melk, hij vindt het erg lekker en likt het er af als een klein katje, wat een heel grappig gezicht is 🙂

Kolfschema

In de kraamwijzer* schrijf ik voor Sarah het kolfschema op voor de eerste twee dagen zodat de borstvoeding goed gestimuleerd wordt en goed op gang komt.

Het schema ziet er als volgt uit:

1. Elke uur kort kolven overdag en in de nacht 1 keer kolven.
2. Doe dit 1 á 2 dagen en ga dan over op elke 2 uur kolven overdag. Als het goed is zie je dat de productie omhoog is gegaan.
3. Is het nog niet voldoende dan kun je nog een keer een sessie doen van elke 1 uur kolven gedurende 2 dagen. Vaak is dan de productie op peil.
4. Sommige moeders reageren ook goed op 1 uur elke 10 minuten even kolven. Het gaat dan niet om de hoeveelheid maar om de prikkeling. Dit kun je 1 keer per dag doen. voor 1 uur en dan weer elke 3 uur kolven.
5. Als er geen melkstroom komt dan de toeschietreflex eerst opwekken, zoals wij ook hebben gedaan van tevoren.
6. De borstvoeding na het kolven met een theelepeltje aanbieden aan Sil.

Het is even een pittig schema voor Sarah, vooral als je er nog een kleintje bij hebt rondlopen.

Overdag proberen we Sil om de 2 à 3 uur nog wel even aan te leggen van tevoren zodat hij wel gewend blijft aan het drinken aan de borst. We proberen dit hooguit 15 minuten anders raakt hij te vermoeid om hierna z’n voeding op te drinken. Ook houden we deze tijd voor Sarah aan, anders heeft ze het gevoel dat ze de hele dag bezig is met kolven. Ik spreek ook af met Sarah dat ze zelf een beetje een balans moet vinden tussen het kolven en aanleggen zodat het voor haar wel allemaal haalbaar en leuk blijft.

Een keer een kolfsessie overslaan overdag is heus niet erg als ze moe is. Veel (water) drinken en rusten bevorderd de melkproductie ook, net als veel huid op huid contact met Sil. Hier geniet Sarah tussendoor heel erg van, net als Daan die dat ook regelmatig met z’n zoon doet. De volgende ochtend vertelt Sarah me blij dat ze al ruim 10cc kolft, wat fijn dat al haar inzet beloond wordt. Door de borstvoeding zien we Sil ook langzaam wat actiever worden. Het is ons vandaag gelukt om Sil twee keer goed te laten drinken aan de borst, dit kost hem wel veel kracht en energie waardoor hij vaak de volgende voeding weer te vermoeid was om aan de borst te drinken. Toch zijn we weer een stapje verder gekomen en aan het eind van de dag kolfde Sarah 30cc!!

Tips borstvoeding & kolven

Nu de borstvoeding goed op gang is passen we het kolfschema aan, deze tips gaf ik Sarah:

• We gaan nu elke drie uur kolven en laten er in de nacht 6 uur tussen zitten dit is meestal prima, 1x s ‘nachts kolven dus.
• Kolft Sarah op eens veel melk dan kan ze proberen om elke 4 uur te kolven en in de nacht maximaal 6 uur er tussen te laten zitten.
• Het is belangrijk om de borsten te blijven kolven totdat deze zacht aanvoelen en er bijna geen melk meer uit komt. Ik raad Sarah aan niet langer dan een half uur totaal te kolven, vaker kolven heeft namelijk meer zin dan langer kolven. Je kolft tot de straaltjes melk weer druppeltjes worden. Je kunt dan het beste nog 1 tot 2 minuten doorgaan met kolven.
• Kolf vijf tot zeven minuten per borst
• Zo nodig beide borsten opnieuw masseren
• Tussentijds paar minuten rust nemen en eventueel iets drinken
• Kolf nu drie tot vijf minuten
• Zo nodig opnieuw masseren
• Kolf nu nog 3 minuten
• Het kolven mag geen pijn doen!

Ik sluit de dag af bij Sarah en zij gaat aan de slag met het nieuwe kolfschema. Sarah vertelt me de volgende ochtend trots dat het haar gelukt is om Sil aan te leggen aan beide borsten zodat ze het kolven een keer kon overslaan. Wat ontzettend fijn dat al onze inspanning van de afgelopen dagen beginnen te werken. Sil wordt steeds actiever en begint zelfs te zoeken naar de borst en hapt goed aan aan de borst. We hebben vandaag Sil vaker aan de borst gelegd dan we hebben hoeven te kolven, fantastisch!! Voor Sarah scheelt dit ook weer een hoop tijd. Zelfs de weegschaal vertelde ons dat Sil nog maar nauwelijks was afgevallen, er kwam ook weer een stijgende lijn in z’n gewicht. Wat willen we nog meer :-).

Geslaagde kraamweek

De laatste dagen zijn we zo verder gegaan, Sil drinkt bijna volledig uit de borst en krijgt af en toe nog een flesje afgekolfde melk als hij te moe is en de kracht niet heeft om te drinken aan de borst. Sil krijgt dit niet meer via een klein cupje (hoestdrankbekertje) omdat hij nu meer dan 40cc drinkt en dit te veel is om via een cupje te geven en wij daardoor een flesje aanbieden. We kijken samen nog even terug op een geslaagde kraamweek waarin we samen veel hebben bereikt en waarvan ik nu van een blije tevreden baby en moeder afscheid neem. Ik vertel ze nogmaals dat ze het geweldig hebben gedaan met z’n allen als een echt team. Ga zo door samen en dan komt het helemaal goed. Geniet van elkaar en wie weet tot ziens!

* Dit is het boek dat je krijgt van je kraambureau, waar wij als kraamverzorgende o.a. de controles, tips en adviezen in noteren. De kraamwijzer blijft na de kraamtijd bij jullie achter in het gezin

**De namen in deze column zijn gefingeerd